سیر صعودی منحنی روابط ایران و چین
تاریخ انتشار: ۲۵ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۱۰۲۶۸۶
منحنی روابط ایران و چین همواره سیر صعودی داشته است. این سیر مثبت رو به رشد در روابط دو کشور، حاکی از اراده رهبران دو طرف برای دستیابی به سطحی از تعامل راهبردی همهجانبه است
به گزارش مشرق، علی حسن حیدری طی یادداشتی در روزنامه جوان نوشت: روابط ایران و چین در چهاردهه گذشته جزو باثباتترین روابط بوده و منحنی روابط دو کشور همواره سیر صعودی داشته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
دو کشور در روابط بینالملل بر حرکت در چارچوب راهبرد نگاه به شرق و با انتقال قدرت هژمون از غرب به شرق تأکید دارند، و بر بازگشت نظم مبتنی برارزشها و هنجارهای شرقی در عرصه روابط بینالملل اشتراک نظر دارند. در شرایط گذار که جهان درحال انتقال از نظم قدیمی به نظم جدید است، چین و ایران تلاش میکنند با عبور از نظم تک قطبی فعلی با محوریت امریکا یک نظم جدید چندجانبه با محوریت قدرتهای شرقی را تدارک ببینند. از این رو چین به عنوان قدرت اقتصادی آینده در کنار ایران و روسیه تلاش دارد اضلاع اصلی نظام مدیریت جهان آینده را شکل بدهد. هر دو کشور براین باورند که این هدف زمانی محقق خواهد شد که سطح روابط آنها از وضعیت فعلی ارتقا یابد و در سطح راهبردی تعریف و تنظیم شود تا شرایط لازم برای همکاری و شکلدهی معادلات فراهم شود.
سفر رئیسجمهور چین در بهمن ماه ۱۳۹۴ به تهران که به امضای تفاهمنامه ۲۵ ساله میان دو کشور منجر شد و سفر دکتر رئیسی به پکن در بهمن ۱۴۰۱ یک سیاست با برنامهریزی از پیش طراحی شده است که در راستای تحقق و تکامل روند همکاریهای راهبردی دو کشور و نهاییسازی مراحل اجرایی توافقات فیمابین است.
بر همین اساس دو کشور ایران و چین به عنوان دو قدرت با نقشآفرینی بالا فارغ از فترتی که در اجرای توافقات تاکنون به وجود آمده است تلاش دارند با عبور از موانع و محدودیتهای پیش روی عملیاتیسازی تفاهمنامه ۲۵ ساله در دو کشور، با اتخاذ رویکرد عملگرایانه سازوکارهای لازم پیادهسازی آن را فراهم کنند. دو کشور با وجود گلایههایی که از کندی اجرای تفاهمنامه ۲۵ ساله دارند، ادامه وضعیت کنونی را نوعی فرصت سوزی میدانند که برنقش آفرینی و جایگاه آنها در معادلات منطقهای و جهانی تأثیر منفی خواهد گذاشت. از این رو هردو بر نهاییسازی توافقات فی مابین و ارتقای روابط در سطح راهبردی تأکید و تصریح دارند. چین با وجود قدرت و توانمندیهای چشمگیری که درحوزه اقتصادی، دیپلماسی عمومی و دفاعی و امنیتی دارد به این مسئله واقف است که ایران به عنوان یک بازیگر مؤثر منطقهای و جهانی که از مزیتهای منحصر به فرد ژئوپلتیکی، ژئواکونومیکی و ژئو استراتژیکی برخوردار است، تنها قدرت مطمئن در رقابتهای سیاسی و دفاعی جهانی است و بدون توسعه روابط با ایران و نهادینهسازی روابط تهران و پکن نمیتوان نقش تمام کنندگی درشکل دادن به معادلات منطقه و جهانی در رقابت با قدرتهای غرب با محوریت امریکا داشت. چین با وجود روابط گسترده با دیگر قدرتهای منطقهای بهویژهای جهان عرب از اطمینان راهبردی به آنها که متحدان امریکا نیز محسوب میشوند، برخوردار نیست. ایران درکنار مزیتهای ویژه که دارد، یک بازیگر دشمن امریکا محسوب میشود و در سطح راهبردی با پکن در مقابله با امریکا در ابعاد مختلف اشتراک راهبردی دارد و درعمل نیز این مسئله را به اثبات رسانده است.
راهبرد غرب با محوریت امریکا برای گسترش ناتو به شرق، بحرانآفرینیهای امریکا درتایوان و درمنطقه غرب آسیا و آسیای میانه و قفقاز بر تقویت ضرورت همکاریهای دوکشورافزوده است. دوکشور ایران وچین با امتیازات منحصربه فردی که دارند، بهترین قرینههای ممکن برای ائتلاف در برابر راهبردهای سیاسی و امنیتی غرب به عنوان دشمن مشترک محسوب میشوند که در صورت اتحاد و ائتلاف مطمئن میتوانند تأثیرات راهبردی دروضعیت منطقهای و جهانی داشته باشند. اجرای تفاهمنامه ۲۵ ساله میان دوکشور که ابعاد مختلف همکاریها درآن پیش بینی شده است، میتواند چشم انداز روشن و تعیینکنندهای را در روابط دو کشور رقم بزند. خوب است، هم اکنون که دو کشور بعد از چند سال تأخیر در اجرای تفاهمنامه ذکر شده، به ضرورت عملیاتی کردن آن وقوف بیشتر پیداکرده اند، سفر ریاست محترم جمهوری را به نقطه عطف درروابط دو کشور تبدیل کنند و با طراحی یک چارچوب منسجم و معناداری به روابط سیاسی، دیپلماتیک، اقتصادی، دفاعی و امنیتی تهران و پکن رونق بیشتر ببخشند و با نهاییسازی توافقات گذشته تعاملات دوجانبه را از وضعیت فعلی خارج کنند تا هر دوکشور از مواهب آن بهرهمند گردند.
لازم است دفتر مطالعات سیاست بین المللی به عنوان مسئول پیشبرد این مسئله، این مأموریت ملی را پیش ببرد و با اتخاذ رویکرد عملگرایانه مأموریت محور، بااتخاذ دیپلماسی ترکیبی کشور برای پیشبرد و پیادهسازی توافقات گذشته و جدید را بعد از سفر ریاست محترم جمهوری در دستورکار قراردهد و از تجربه تلخ فرصت سوزیهای گذشته برای انتفاع کشور بهره لازم را ببرد. نکته حائز اهمیت اینکه شفافسازی نقش و جایگاه ایران در کلان پروژه یک کمربند-یک جاده که معالأسف در آن نقش چندان جدی در حوزه عملیاتی برای ایران تعریف نشده است براساس بند ششم سند، وزارت خارجه دو کشور متولی نظارت بر اجرای آن بوده و هستند، و باید در دیپلماسی کشور دردستورکارقرارگیرد.
منبع: مشرق
کلیدواژه: جشنواره فجر قیمت چین ایران قرارداد ایران و چین روسیه پکن ناتو سفر رئیسی به چین خودرو قیمت های روز در یک نگاه حوادث سلامت تفاهمنامه ۲۵ ساله روابط دو کشور ایران و چین منطقه ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۱۰۲۶۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شکست ائتلاف ضدایرانی
زمانی که ایران۱۳آوریل بیش از۳۰۰موشک وپهپاد به سمت رژیمصهیونیستی پرتاب کرد، اردن به کمک این رژیم آمد. گزارشهای اولیه حاکی از کمک چند کشور عربی دیگر به رژیمصهیونیستی است؛ تلاشهایی که آنها بعدا تلاش کردند رد کنند. با وجود این، گروهی از سران رژیمصهیونیستی و همچنین برخی ناظران در واشنگتن، این اقدامات را نشانهای از تغییری بزرگ تفسیر کردند.
استدلال بر این بود کشورهای عربی در صورت افزایش درگیری با ایران، در کنار رژیمصهیونیستی خواهند ایستاد. هرزی هالوی، رئیس ستاد کل ارتش این رژیم مدعی شد حمله ایران فرصتهای جدیدی برای همکاری در غرب آسیا ایجاد کرده است. مؤسسه مطالعات امنیت داخلی رژیمصهیونیستی نیز ادعا کرد، ائتلاف منطقهای و بینالمللیای که در رهگیری موشکهای ایران به سمت رژیمصهیونیستی مشارکت داشتند، ظرفیت ایجاد ائتلافی منطقهای را علیه ایران نشان میدهند. دیوید ایگناتیوس، ستوننویس واشنگتنپست گفت: این تغییری بالقوه برای رژیمصهیونیستی است؛ تغییری که به منطقه شکل جدیدی میدهد. با وجود ارزیابیهای خوشبینانه، درک درستی از پیچیدگی چالشهای منطقه وجود ندارد. بدون شک، با توجه به ماهیت بیسابقه درگیریهای نظامی میان ایران و رژیمصهیونیستی در ماه آوریل، ممکن است راهبرد آینده رژیمصهیونیستی در قبال ایران، ملاحظات منطقهای بیشتر باشد، اما واقعیتهای موجود در منطقه که مانع همکاری اعراب و رژیمصهیونیستی میشود، بهطور قابلتوجهی تغییر نکرده است. حتی پیش از حمله هفتم اکتبر ۲۰۲۳ میلادی، حماس و جنگ متعاقب رژیمصهیونیستی در غزه، کشورهای عربی امضاکننده توافقنامه ابراهیم درسال۲۰۲۰ میلادی از حمایت بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیمصهیونیستی، گسترش شهرکسازیهای رژیمصهیونیستی در کرانه باختری و نیز مدارای وی نسبت به تلاشهای وزیران راستگرا برای برهمزدن وضع موجود در قدس ناامید شده بودند.
سران عرب، محتاطتر از گذشته
پس از آغاز عملیات نظامی رژیمصهیونیستی در غزه در اکتبر ۲۰۲۳ میلادی و موج اعتراضات در سراسر غرب آسیا، سران عرب با آگاهی از اینکه همکاری آشکار با رژیمصهیونیستی میتواند مشروعیت داخلی آنها را به خطر بیندازد، حتی محتاطتر از گذشته در حمایت علنی از این رژیم عمل کردند. همچنین در واکنش کشورهای عربی به دور جدید رویارویی ایران و رژیمصهیونیستی نشانهای از تغییر مواضع دیده نمیشود. کشورهای عربی همچنان بهدنبال متعادل کردن روابط خود با ایران و رژیمصهیونیستی، حفاظت از اقتصاد و امنیت خود و مهمتر از همه جلوگیری از درگیری منطقهای گستردهتر هستند. آنها همچنین پایان دادن به جنگ فاجعهبار در غزه را بر رویارویی با ایران در اولویت قرار خواهند داد. با وجود این، با افزایش تنش میان ایران و رژیمصهیونیستی، اشتیاق کشورهای عربی برای سرعت بخشیدن در ادغام منطقهای رژیمصهیونیستی بیش از هر زمان دیگری به تمایل صهیونیستها برای پذیرش تشکیل کشور فلسطین بستگی دارد.
وابستگی به آمریکا؛ بلای دولتهای عربی
تلاشهای کشورهای عربی برای مقابله و دفع حملات موشکی و پهپادی ایران بهطور قطع ناشی از تمایل آنها برای حفظ روابط با آمریکا و نه نزدیکتر شدن به رژیمصهیونیستی است. از زمان آغاز عملیات رژیمصهیونیستی در غزه، سران عرب از ناکامی جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا در مهار نسلکشی رژیمصهیونیستی شگفتزده شدهاند. با وجود این، همچنان به دنبال گسترش همکاری با واشنگتن هستند، زیرا هیچ جایگزینی برای نوع امنیتی که آمریکا حفظ میکند، نمیبینند. کشورهای عربی به این نتیجه دست یافتهاند نزدیکی، بهترین راه تعامل با ایران است. جنگ غزه همچنان موضوع و اولویت فوری منطقهای است و کشورهای عربی در تلاش برای دستیابی به توافق صلح با کمک دولت بایدن هستند. در هر صورت کشورهای عربی حوزه خلیجفارس تعامل نزدیکتری با تهران دارند و بهخوبی آگاه هستند نزدیکی و همسایگی آنها با ایران در معرض نفوذ تهران قرارشان میدهد. در ماههای آینده به احتمال زیاد کشورهای عربی تلاش خواهند کرد سیاست متوازنسازی را حفظ کنند و خود را از اقدامات تهاجمی بیشتر رژیمصهیونیستی دور نگه دارند. در صورت ادامه افزایش تنش میان ایران و رژیمصهیونیستی، احتمالا آنها تمایل کمتری به حمایت از عملیات رژیمصهیونیستی داشته باشند. بهمرور زمان هزینههای داخلی حمایت آشکار از رژیمصهیونیستی برای آنها احتمالا افزایش خواهد یافت، بهویژه اگر نیروهای صهیونیستی وارد رفح شوند.
الگوی کشورهای عرب برای حفاظت از منافع خود
کشورهای عربی حوزه خلیجفارس بر این باورند برقراری گفتگوهای دیپلماتیک مستقیم، ارائه مشوقهای اقتصادی و دیپلماسی پشتپرده با تهران امنترین راههای حفاظت از منافعشان و جلوگیری از سرایت درگیری است. صرفنظر از شدت درگیری ایران و رژیمصهیونیستی، بهنظر نمیآید کشورهای عربی از این اشکال تعامل عقبنشینی کنند. تلاش آنها برای توسعه روابط با ایران از زمان آغاز جنگ غزه بیشتر شده، درحالیکه تلاشها برای عادی سازی روابط با رژیمصهیونیستی متوقف شده است. کشورهای عربی همچنان درزمینه دفاع موشکی با واشنگتن همکاری خواهند کرد، اما این همکاری مستلزم هماهنگی مستقیم قابلتوجهی با رژیمصهیونیستی نیست. همچنین بهزودی به سطح اتحاد دفاعی رسمی نخواهدرسید؛ این موضوع نیازمند همسویی بهتر سامانههای دفاعی کشورهای عربی و همچنین اعتماد بسیار بیشتر است که هر دوی این موارد درغرب آسیا وجود ندارد و ایجاد آن زمانبر است.
ضرورت تعدیل دیدگاه جهانی
در صورت ادامه افزایش تنش میان ایران و رژیمصهیونیستی، کشورهای عربی تمایل کمتری به حمایت از رژیمصهیونیستی خواهند داشت. کشورهای عربی بهویژه حوزه خلیجفارس به احتمال بسیار زیاد با هرگونه حمله مستقیم به ایران که میتواند چشمانداز اقتصادی شکننده منطقه را بیثبات کند یا به ضدحمله ایران در خلیجفارس منجر شود، مخالفت خواهند کرد. کشورهایی عربی گرچه علاقهمند به حفظ روابط دفاعی نزدیک با واشنگتن هستند، اما نمیخواهند به بلوکی بپیوندند که آشکارا علیه ایران و حامیان جهانی آن، مانند روسیه کار میکند. آنها ترجیح میدهند روابط متعدد منطقهای و جهانی را متوازن، نه اینکه پلها را خراب کنند. جهان باید انتظارات خود را در زمینه همکاری نزدیکتر میان کشورهای عربی و رژیمصهیونیستی تعدیل کند. برگزاری گردهماییهای منطقهای با سطح اهمیت بالا که آشکارا نشاندهنده تعامل سیاسی کشورهای عرب با رژیمصهیونیستی باشد، تا زمانی که صهیونیستها جنگ علیه غزه را خاتمه ندهند، محتمل نیست. تا آن زمان، تلاش کشورهای عربی برای حفظ روابط اقتصادی با رژیمصهیونیستی نیز محدود خواهد بود.
منبع: روزنامه جام جم
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی وبگردی